Rachunkowość leasingu
Leasing to umowa, zgodnie z którą leasingodawca zgadza się zezwolić leasingobiorcy na kontrolowanie użytkowania określonych rzeczowych aktywów trwałych przez określony czas w zamian za jedną lub więcej płatności. Istnieje kilka rodzajów leasingu, które różnią się w zależności od tego, czy jednostka jest leasingobiorcą, czy leasingodawcą. Leasingobiorca może wybrać leasing, który może być wyznaczony jako leasing finansowy lub leasing operacyjny. Leasingobiorca powinien zaklasyfikować leasing jako leasing finansowy, jeżeli spełniony jest którykolwiek z poniższych kryteriów:
Własność bazowego składnika aktywów przechodzi na leasingobiorcę na koniec okresu leasingu.
Leasingobiorca ma możliwość kupna przedmiotu leasingu i jest racjonalnie pewien, że go użyje.
Okres leasingu obejmuje większą część pozostałego okresu ekonomicznej użyteczności bazowego składnika aktywów. Uznaje się, że stanowi to 75% lub więcej pozostałego okresu ekonomicznej użyteczności aktywów bazowych.
Wartość bieżąca sumy wszystkich opłat leasingowych i wartości końcowej gwarantowanej przez leasingobiorcę odpowiada lub przewyższa wartość godziwą bazowego składnika aktywów.
Aktywa są na tyle wyspecjalizowane, że po okresie leasingu nie mają alternatywnego zastosowania dla leasingodawcy.
Jeżeli żadne z powyższych kryteriów nie jest spełnione, leasingobiorca musi klasyfikować leasing jako leasing operacyjny.
Leasingodawca może wybrać leasing, który można określić jako leasing sprzedażowy, bezpośredni leasing finansowy lub leasing operacyjny. Jeżeli wszystkie powyższe warunki, które zostały właśnie odnotowane w przypadku leasingu finansowego leasingobiorcy, są spełnione przez leasing, wówczas leasingodawca wyznacza leasing jako leasing typu sprzedażowego. Jeśli tak nie jest, leasingodawca może wybrać leasing jako bezpośredni leasing finansowy lub leasing operacyjny. Leasingodawca powinien wyznaczyć wszelką pozostałą część leasingu jako leasing z bezpośrednim finansowaniem, jeżeli spełnione są oba poniższe kryteria:
Wartość bieżąca opłat leasingowych i wszelka wartość rezydualna aktywów, która jest gwarantowana przez leasingobiorcę lub jakąkolwiek inną stronę, odpowiada lub przewyższa zasadniczo całą wartość godziwą bazowego składnika aktywów. W tym kontekście „zasadniczo” oznacza 90% lub więcej wartości godziwej aktywów bazowych.
Leasingodawca prawdopodobnie pobierze opłaty leasingowe, a także wszelkie dodatkowe kwoty potrzebne do spełnienia gwarancji wartości rezydualnej.
Gdy żadne z tych dodatkowych kryteriów nie jest spełnione, leasingodawca klasyfikuje leasing jako leasing operacyjny.
Na dzień rozpoczęcia leasingu leasingobiorca wycenia zobowiązanie oraz składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania związany z leasingiem. Pomiary te są wyprowadzane w następujący sposób:
Odpowiedzialność leasingowa . Wartość bieżąca opłat leasingowych zdyskontowana stopą dyskontową leasingu. Stawka ta jest stawką domniemaną w leasingu, jeśli można ją łatwo określić. Jeśli nie, leasingobiorca zamiast tego stosuje swoją krańcową stopę procentową kredytu.
Zasób będący prawem do użytkowania . Początkowa kwota zobowiązania z tytułu leasingu powiększona o wszelkie opłaty leasingowe uiszczone na rzecz leasingodawcy przed datą rozpoczęcia leasingu, plus wszelkie początkowe poniesione koszty bezpośrednie, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe.
Gdy leasingobiorca wyznaczył leasing jako leasing finansowy, powinien ujmować przez okres leasingu następujące elementy:
Bieżąca amortyzacja składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania
Bieżąca amortyzacja odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu
Wszelkie zmienne opłaty leasingowe, które nie są objęte zobowiązaniem z tytułu leasingu
Utrata wartości składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania
Jeżeli leasingobiorca wyznaczył leasing jako leasing operacyjny, powinien ujmować następujące elementy przez okres trwania leasingu:
Koszt najmu w każdym okresie, w którym całkowity koszt leasingu jest rozłożony na okres leasingu metodą liniową.
Wszelkie zmienne opłaty leasingowe, które nie są objęte zobowiązaniem z tytułu leasingu
Utrata wartości składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania
W przypadku leasingu sprzedażowego zakłada się, że leasingodawca sprzedaje produkt leasingobiorcy, co wymaga ujęcia zysku lub straty na sprzedaży. W konsekwencji skutkuje to następującym rozliczeniem w dacie rozpoczęcia leasingu:
Leasingodawca wyłącza z bilansu bazowy składnik aktywów, ponieważ zakłada się, że został sprzedany leasingobiorcy.
Leasingodawca ujmuje inwestycję leasingową netto. Ta inwestycja obejmuje:
Wartość bieżąca nieotrzymanych jeszcze rat leasingowych
Wartość bieżąca kwoty gwarantowanej wartości końcowej aktywów bazowych na koniec okresu leasingu
Wartość bieżąca niegwarantowanej kwoty wartości końcowej aktywów bazowych na koniec okresu leasingu
Leasingodawca ujmuje wszelkie zyski lub straty ze sprzedaży spowodowane leasingiem.
Leasingodawca ujmuje wszelkie początkowe koszty bezpośrednie jako koszt, jeżeli występuje różnica między wartością bilansową bazowego składnika aktywów a jego wartością godziwą. Jeżeli zamiast tego wartość godziwa bazowego składnika aktywów jest równa jego wartości bilansowej, należy odroczyć początkowe koszty bezpośrednie i uwzględnić je w wycenie inwestycji leasingowej leasingodawcy.
Ponadto leasingodawca musi uwzględnić następujące pozycje po dacie rozpoczęcia leasingu:
Bieżąca kwota odsetek naliczonych od inwestycji leasingowej netto.
Jeżeli istnieją zmienne opłaty leasingowe, które nie zostały uwzględnione w inwestycji leasingowej netto, należy je zaksięgować w rachunku zysków i strat w tym samym okresie sprawozdawczym, co zdarzenia, które doprowadziły do ich powstania.
Rozpoznaj utratę wartości inwestycji leasingowej netto.
Skoryguj saldo inwestycji leasingowej netto, dodając dochody z odsetek i odejmując wszelkie opłaty leasingowe zebrane w ciągu okresu.
W dacie rozpoczęcia leasingu z finansowaniem bezpośrednim leasingodawca podejmuje następujące działania:
Rozpoznaj inwestycję netto w leasing. Obejmuje to zysk ze sprzedaży i wszelkie początkowe koszty bezpośrednie, których ujęcie jest odroczone.
Rozpoznaj stratę na sprzedaży spowodowaną umową leasingu, jeśli do tego doszło
Usuń rozpoznanie instrumentu bazowego
Ponadto leasingodawca musi uwzględnić następujące pozycje po dacie rozpoczęcia leasingu:
Zapisz bieżącą kwotę odsetek z inwestycji leasingowej netto.
Jeżeli istnieją zmienne opłaty leasingowe, które nie zostały uwzględnione w inwestycji leasingowej netto, należy je zaksięgować w rachunku zysków i strat w tym samym okresie sprawozdawczym, co zdarzenia, które doprowadziły do ich powstania.
Należy odnotować utratę wartości inwestycji leasingowej netto.
Skoryguj saldo inwestycji leasingowej netto, dodając dochody z odsetek i odejmując wszelkie opłaty leasingowe zebrane w ciągu okresu.
