Amortyzacja wartości niematerialnych
Amortyzacja wartości niematerialnych polega na konsekwentnym zmniejszaniu zarejestrowanej wartości składnika wartości niematerialnych w okresie jego przewidywanego okresu użytkowania. Amortyzacja dotyczy odpisów aktualizujących składnik aktywów przez przewidywany okres jego użytkowania (okres użytkowania). Wartości niematerialne i prawne nie mają postaci fizycznej. Przykładami wartości niematerialnych są:
Prawa autorskie
Listy klientów
Licencje rządowe
Umowy o zakazie konkurencji związane z przejęciem
Patenty
Licencje taksówek
Znaki towarowe
Wartości niematerialne są zwykle nabywane od innych podmiotów lub ewidencjonowane w wyniku przejęcia innego podmiotu, a więc znacznie rzadziej ujmowane są w księgach rachunkowych niż rzeczowe aktywa trwałe. Jednakże wartości niematerialne i prawne rejestrowane w ramach przejęć są często znacznych rozmiarów, więc metoda amortyzacji i związany z nimi okres użytkowania może mieć głęboki (i negatywny) wpływ na raportowane zyski jednostki przejmującej. Często zdarza się, że jednostka przejmująca doświadcza wieloletnich strat, ponieważ stopniowo odpisuje wartości niematerialne związane z przejęciem.
Po rozpoczęciu amortyzacji rzadko ulega ona zmianie, chyba że istnieją dowody na to, że nastąpiła utrata wartości amortyzowanego składnika wartości niematerialnych. W takim przypadku następuje natychmiastowy odpis na pozostałą wartość składnika wartości niematerialnych w wysokości odpisu. W tym momencie należy ocenić, czy okres użytkowania składnika aktywów również się zmienił, i zmodyfikować kalkulację amortyzacji, aby uwzględnić nie tylko nowy okres użytkowania, ale także pozostałą (zmniejszoną) wartość bilansową składnika aktywów. Zmiany te powinny być dobrze udokumentowane, gdyż zostaną zbadane przez audytorów spółki w ramach corocznego audytu.
Na przykład ABC International przejmuje inną firmę, w wyniku czego rozpoznaje aktywa z listy klientów o wartości 1 000 000 USD. ABC decyduje się na amortyzację tego składnika wartości niematerialnych w ciągu najbliższych pięciu lat w wysokości 200 000 USD rocznie. Po roku wartość bilansowa składnika aktywów została zmniejszona do 800 000 USD, ale ABC szacuje, że ma on wartość rynkową tylko 300 000 USD, a pozostały okres użytkowania wynosi zaledwie dwa lata. W związku z tym ABC ponosi 500 000 USD odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości, aby odpisać wartość aktywa do 300 000 USD, a następnie ponownie ustala amortyzację na 150 000 USD w każdym z następnych dwóch lat. Po tym czasie składnik aktywów z listy klientów będzie miał wartość bilansową równą zero w zapisach księgowych ABC.
